งานวิจัย : การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้คณิตศาสตร์ที่เน้น ลักษณะการคิดแบบวิจารณญาณและกระบวนการกลุ่ม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4
THE DEVELOPMENT OF MATHEMATICS INSTRUCTION MODEL WITH THE EMPHASIS ON CRITICAL THINKING AND GROUP PROCESS FOR PROTHOM SUKSA IV STUDENTS
โดย : ผู้ช่วยศาสตราจารย์สุดใจ ศรีจามร
 
บทคัดย่อ ภาษาไทย

   การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์การวิจัยเพื่อ 1) พัฒนารูปแบบการสอนคณิตศาสตร์ที่เน้นลักษณะการคิดแบบวิจารณญาณ และกระบวนการกลุ่ม 2) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของกลุ่มทดลองที่ได้รับการสอน โดยใช้รูปแบบการสอนคณิตศาสตร์ที่เน้นลักษณะการคิดแบบวิจารณญาณและกระบวนการกลุ่มก่อนและหลังการทดลอง 3) เพื่อเปรียบเทียบลักษณะการคิดแบบวิจารณญาณ ของกลุ่มทดลองก่อนและหลังการทดลอง
กลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ที่กำลังเรียนภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2548 ในเขตอำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น โดยการสุ่มแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จำนวน 3 โรงเรียน ซึ่งได้แก่ โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยขอนแก่น (มอดินแดง) โรงเรียนบ้านโนนม่วง และโรงเรียนบ้านหนองหิน เนื้อหาที่ใช้ในการวิจัย เป็นเนื้อหาวิชาคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 เรื่องการคูณ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ 1) แผนการสอนคณิตศาสตร์ที่เน้นลักษณะการคิดแบบวิจารณญาณ และกระบวนการกลุ่ม จำนวน 13 แผน 2)แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์เรื่องการคูณ จำนวน 1 ชุด 3) แบบทดสอบวัดลักษณะการคิดแบบวิจารณญาณ จำนวน 1 ชุด 4) แบบประเมินผลหลังสอน 5) แบบสังเกตการสอน 6) แบบสอบถามนักเรียนหลังการเรียนรู้
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงทดลอง(Experimental Research) ในรูปแบบที่มีกลุ่มทดลองเพียงกลุ่มเดียว ซึ่งได้รับการทดสอบก่อนและหลังการทดลอง(Pretest – Posttest Control Group Design) การวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติใช้ t-test โดยโปรแกรมสำเร็จรูป SPSS/PC+

-ข-
กำหนดระดับความมีนัยสำคัญทางสถิติที่ .01 และใช้ค่าร้อยละ เพื่อวิเคราะห์แบบสอบถามกลุ่มทดลองหลังการทดลอง
ผลการวิจัยพบว่า
1. รูปแบบการสอนคณิตศาสตร์ที่เน้นลักษณะการคิดแบบวิจารณญาณ และกระบวนการกลุ่ม ซึ่งประกอบด้วยขั้นตอนดังนี้ 1)ขั้นนำ เป็นขั้นสร้างความสนใจ/จูงใจ เตรียมความพร้อมในการเรียน 2)ขั้นเสนอบทเรียนต่อชั้นในรูปแบบต่างๆ ที่เน้นลักษณะการคิดวิจารณญาณ ซึ่งประกอบด้วย ขั้นที่ 1 กิจกรรมคิดไตร่ตรองรายบุคคล ขั้นที่ 2 กิจกรรมคิดไตร่ตรองกลุ่มย่อย แลกเปลี่ยนความคิดเห็นภายในกลุ่มย่อย 2 - 4 คน ขั้นที่ 3 กิจกรรมคิดไตร่ตรองกลุ่มใหญ่ 3) ขั้นสรุป ผู้เรียนร่วมกัน สรุปหลักการ แนวคิดรวบยอด 4)ขั้นวัดผล ผู้เรียนทำแบบฝึกหัด และแบบฝึกลักษณะการคิดวิจารณญาณ
2. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของกลุ่มทดลองก่อนและหลังเรียนมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
3. ความสามารถในการคิดแบบวิจารณญาณของกลุ่มทดลองก่อนและหลังเรียนมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01